Türk Telekom, Türkiye’yi, teknoloji tüketen değil, ihraç eden bir ülke olma hedefine adım adım yaklaştırıyor. Geliştirdiği ürünleri Cenevre’de düzenlenen ITU Telecom World 2009’da sergileyen şirket, bugün Amerika’dan Çin’e kadar geniş bir coğrafyada teknolojisini konuşturuyor.
Geçen hafta Türkiye’de CeBIT Bilişim Eurasia haftasıydı. Her ne kadar eski heyecanı kalmasa ve bir çok şirket bu yıl katılmasa da CeBIT Bilişim Eurasia şu anda Türkiye’nin en büyük teknoloji etkinliği. Yeni Şafak da bu fuarda hem gazete hem de yenisafak.com.tr olarak yer aldı ve okurlarıyla buluşma fırsatı yakaladı. O günlerde ben ise başka bir fuar için Cenevre’deydim. Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU) tarafından düzenlenen ITU Telecom World 2009’a, Türk Telekom’un davetlisi olarak katıldım. Fuar ve kongreler şehri olarak bilinen Cenevre’deki fuarda Türk Telekom’un artık bir dünya markası olduğunu ve geliştirdiği ürünleri yabancı ülkelere ihraç ettiğini, özetle teknoloji ihraç eder hale geldiğini net olarak gördüm.
EĞİTİMDE ÖDÜLLÜ YAZILIM
Türk Telekom, ITU Telecom World 2009’a ‘Türk Telekom’ olarak değil de, teknoloji ve ürün geliştiren üç şirketiyle katılmayı tercih etmişti. Grup şirketlerinden Sebit, Argela ve İnnova’nın yer aldığı standda, Türk mühendisleri tarafından geliştirilen ürünler dünyanın çeşitli ülkelerinden gelen kamu ve özel sektör temsilcileri tarafından büyük ilgi görüyordu. Sebit şirketinin ilköğretim öğrencileri için geliştirdiği ve eğitimde etkin olarak kullanılan ‘Vitamin’ adlı interaktif eğitim yazılımı, dış pazarlar için ‘Adaptive Curriculum’ adıyla fuarda yer alıyordu. İngilizce konuşan ülkeler için geliştirilen ‘Adaptive Curriculum’ şu anda Amerika’da eğitim amaçlı kullanılıyor. Ürün ABD’de öyle ilgi görmüş ki, 5 önemli ödüle layık görülmüş ve SIIA (Software Information Industry Association) tarafından “Eğitim endüstrisinde köklü değişiklik yapabilecek potansiyele sahip bir ürün” olarak değerlendirilmiş.
MEKSİKA’DAN ÇİN’E KADAR
Sebit’in eğitim yazılımları, ABD dışında, İngiltere, Çin ve Malezya’da kullanılıyor. Türk Telekom CEO’su Paul Doany, Vitamin’in İspanyolca ve Arapça versiyonunun da kısa bir süre sonra piyasada olacağını ve bu dillerin konuşulduğu geniş bir coğrafyada kullanılacağını müjdeledi. Arapça versiyon için Mısır ile görüşmelerini sürdüren şirketin hedefleri arasında Tunus ve Fas da bulunuyor. Öncelikli hedef olarak, ürünle tüm dünyada 20 milyon kullanıcıya ulaşmayı amaçladıklarını ifade eden Doany, ürününün Portekizce versiyonunu da geliştirerek büyük bir Pazar olan Brezilya’ya da açılmayı hedeflediklerini söyledi. Vitamin’in Meksika, Kolombiya ve Porto Riko’da eğitimde kullanılması için de girişimler sürüyor.
TEKNOLOJİ DEVİ ARGELA GÖZÜNÜ HİNDİSTAN’A DİKTİ
Türk Telekom’un teknoloji geliştiren bir başka şirketi Argela ise kendisini iletişim yazılımları geliştirmeye odaklamış. Merkezi İstanbul’da olan Argela’nın ayrıca Ankara, Dubai ve ABD’de birer ofisi bulunuyor. Argela yakında dünyanın yazılım fabrikası olan Hindistan’da bir ofis açmak için de kolları sıvamış durumda. Türk Telekom CEO’su Paul Doany, “Hindistan, bizim için çok önemli bir piyasa. Aralık’ta Hindistan’a gitmeyi planlıyoruz” diyor. Argela’nın öncelikli pazarları arasında Hindistan başta olmak üzere Balkanlar ve Suudi Arabistan geliyor, ayrıca Güney Afrika, Ukrayna, Kıbrıs, Kazakistan, Moldova ve Gürcistan’da da müşterileri bulunuyor.
İŞTE TÜRK TELEKOM’UN KÜRESEL İŞ MODELİNİN SIRRI
Türk Telekom, teknoloji geliştiren üç şirketi, Sebit, iNNOVA ve Argela ile birlikte oldukça zeki bir strateji izliyor. Türk Telekom, kendi temel ihtiyacı için gerekli yazılım ve donanımsal çözümleri bünyesindeki AR-GE mühendisleriyle geliştiriyor. Geliştirme sürecinde hem tecrübe kazanıyor hem de dışarıdan satın alacağı bir yazılımda yakalayamayacağı esnekliği elde etmiş oluyor. Ürünleri kendisine ait olduğu için, ihtiyaç duyduğu tüm değişiklikleri kendi mühendislerine yaptırabiliyor. Bu ürünlerin geliştirilmesi sırasında edinilen tecrübe ve bilginin yanı sıra, dünyadaki çok sayıda Telekom operatörüne bu ürünleri pazarlayarak da çok büyük bir girdi elde ediyor. Türk Telekom’u teknoloji ihraç eden bir firma haline getiren bu strateji aynı zamanda kârlılığını da giderek artırıyor.
ANKESÖR KAVRAMI DEĞİŞTİ
ITU Telecom World 2009’da ürünlerini sergileyen bir diğer Türk Telekom şirketiyse iNNOVA’ydı. Dubai’de Microsoft ve Oracle ile birlikte ortak projeler geliştiren iNNOVA, kiosk çözümleriyle, İngiltere, Fransa ve Almanya’yla birlikte Avrupa pazarlarına hizmet veriyor. Kazakistan’da Kcell, Ukrayna’da Npay, Moldova’da Moldcell, Azerbaycan’da Azercell ve Arnavutluk’ta Albtelecom’a elektronik ödeme çözümleri sunan iNNOVA, son olarak yine Argela ile birlikte, grubun bölgedeki operasyonlarını geliştirmek amacıyla Dubai’de IVEA şirketini kurmuş. Ankesörlü telefon kavramını tamamen değiştiren iNNOVA, sokaktaki kullanıcılara görüntülü konuşma, internete bağlanma, e-postalarını kontrol edebilme, fotoğraf çekme, SMS gönderme, trafik durumunu kontrol edebilme gibi özellikler sunuyor. Bu cihazlar aynı zamanda birer kablosuz iletişim noktası olarak görev yapıyor.
‘CEP’İN VARSA CÜZDANI UNUT
iNNOVA’nın geliştirdiği ‘i-Mobile Payment’ adlı mobil ödeme altyapısı uygulaması, mobil cihazlardan güvenli bir şekilde ödeme yapılmasını sağlıyor. i-Mobile Payment teknolojisi, alışverişlerde para yerine mobil cihazların kullanılmasını getiriyor. Satıcı tanımlamalarını merkezi bir havuzda saklayan i-Mobile Payment, banka sistemleriyle iletişim kuruyor ve WEB, WAP, SMS, USSD, Sesli Yanıt Sistemi ya da Çağrı Merkezi gibi çeşitli kanallara online bağlantı sağlıyor. iNNOVA’nın, i-Mobile Bank isimli platformu ise mobil bankacılıkta uyumluluk sorununu ortadan kaldırıyor.
REKLAM İZLEYİP BEDAVA KONUŞUN
Türk Telekom’un internet üzerinden telefon görüşmesi yapma imkanı veren Wirofon hizmetinde de kullanılan ‘Convergence Gateway’ patentine sahip olan Argela, bu teknolojiyle tüm dünyada kullanılan ve geniş pazarlara hitap eden ürünlere sahip. Argela tarafından geliştirilen TuiTalk adlı uygulamayla dünyanın herhangi bir yerinden 40’tan fazla ülkede uluslararası arama yapılabiliyor. TuiTalk uygulaması ile arama yapan son kullanıcı, numarayı çevirdikten sonra bir reklam izliyor ve ücretsiz görüşüyor. TuiTalk’a http://www.tuitalk.com/ adresinden ücretsiz üye olunabiliyor.