İnternet kullanımının artışıyla bilgiye ulaşma ve araştırma yöntemleri de değişime uğradı. Özellikle medya sektöründe çalışanlar için, bilgi toplamanın en kısa sürede yapılmasının zorunlu oluşu, medya mensuplarını bilgi aramak için ve bir an önce vermek internet kullanmaya itiyor. Arama motorlarında “sorgu” yaparak bilgiye ulaşmak, çok kullanılan bir yöntem olmakla birlikte, işin dozu maalesef kaçmak üzere.
Haber “geri dönüşümlü malzeme” gibi
Haberler adeta geri dönüşümlü malzemeler gibi kullanılır hale geldi. Örneğin, herhangi bir ajansın muhabiri bir haber hazırlıyor. Bu haber gazetelerde (dolayısıyla gazetelerin web sitelerinde) yayınlanıyor. Bu haberi de internetteki herhangi bir sitenin editörü aynen alıp yayınlıyor. Gün geliyor aynı ajansın bir bölge muhabiri, internette bu haberle karşılaşıp ilginç buluyor ve o da bu haberi alıp “X sitesinde yer alan habere göre” girişiyle servise veriyor.
Bu şekilde aynı malzeme, ajanstan gazetelere gazetelerden web sitelerine, web sitesinden yine ajansa devir daim yapıyor. Bu kısırdöngü maalesef acı bir gerçek olarak önümüzde duruyor.
“Kopyala/Yapıştır” metodu gözde
İnternetteki sitelerden alınmış haberler gazete sayfalarını dolduruyor, artık haber üretmek yerine “kopyala/yapıştır” metodu tercih ediliyor. Gazetelerin istihbarat servisleri, haber merkezlerinde çalışanlar, köşe yazarları, gurmeler, maalesef internetten bir haberi/makaleyi/bilgiyi alıp, o düşünceleriymiş gibi kullanıyorlar.
Uzman görüşlerini Google’dan alalım
Haber hakkında farklı kişilerin görüşlerine de ihtiyaç duyuluyorsa (gazetecilik diliyle ‘haberin ayakları olsun, kutu yapalım!’ denilmişse), bu konuyla ilgili daha önce başka yayınlarda yer alan haberlerde görüş vermiş kişilerle ilgili haberler bulunup o haberlerden birer parağraf “kutu”lanıyor. Oysa, gazetede görüşü yayınlanan kişinin bu durumdan haberi bile yok. Normalde sözkonusu haberle ilgili görüşleri alınacak uzmanlara telefonla ulaşıp görüşlerini almak gerekir.
İnternetteki verilerle yetinmek vahim
Bilgiyi internetten arama kolaylığı, kitap, dergi ve gazete gibi basılı kaynaklara başvuruyu azalttığı gibi aranılan konu hakkında internette bulunan verilerle yetinmek gibi bir kötü alışkanlığı da yerleştiriyor. Hele bu alışkanlığı, içerik üretmek için görevli kişiler edinmişse durum daha da vahim!
Melih Bayram Dede, PC Time, 02.07.2005.